Oznaczenia na tachografie: przewodnik

Oznaczenia na tachografie – często nazywane również piktogramami – to podstawowy element interpretacji tachografu cyfrowego i jego informacji. Pojawiają się one w praktycznie wszystkich platformach do interpretacji i prezentacji danych z tachografu. Zrozumienie szerokiej palety oznaczeń tachografu jest niezmiernie przydatne zarówno w codziennej pracy kierowców, jak i planistów zarządzających flotą.

Zobaczmy więc, czym są oznaczenia na tachografie cyfrowym oraz jak i dlaczego są one użyteczne w kontekście zarządzania flotą.

Przegląd tachografu cyfrowego i jego symboli

Tachografy cyfrowe są wykorzystywane do rejestrowania aktywności kierowcy, takich jak czas prowadzenia pojazdu i okresy odpoczynku, w celu zapewnienia zgodności z unijnym rozporządzeniem (WE) nr 561/2006. Wszelkie dane dotyczące aktywności kierowcy są zapisywane w pamięci pojazdu na tachografie cyfrowym oraz na kartach kierowcy. Od 2006 r. zawodowi kierowcy oraz ich pracodawcy mają obowiązek rejestrowania i przechowywania tych informacji.

Cele tachografów są następujące^[1]:

• Zwiększenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez monitorowanie aktywności kierowców (np. dziennego czasu prowadzenia pojazdu)
• Zapewnienie zgodności z minimalnymi warunkami pracy dla kierowców zawodowych
• Zagwarantowanie uczciwej konkurencji między unijnymi przedsiębiorstwami transportowymi

Oznaczenia na tachografie pierwotnie wprowadzono w celu ułatwienia procesu wdrożenia tachografów cyfrowych. Główne symbole obejmują piktogramy przedstawiające status kierowcy, tj. odpoczynek, dostępność, czas jazdy oraz praca niezwiązana z prowadzeniem pojazdu. Są to cztery podstawowe symbole, jednak z biegiem czasu pojawiła się także szeroka paleta dalszych oznaczeń tachografu, dostarczających wiele innych cennych informacji.

Dlaczego zrozumienie poszczególnych oznaczeń tachografu cyfrowego jest tak ważne? 

Czytnik tachografu cyfrowego, czyli inaczej urządzenie rejestrujące (VU), składa się z wyświetlacza, drukarki i dwóch gniazd na karty tachografu (np. karty kierowcy oraz karty przedsiębiorstwa). Krótko mówiąc, oznaczenia na tachografie pozwalają na skondensowanie w tej ograniczonej przestrzeni wielu informacji na temat aktywności kierowcy w formie symboli. Ich użycie w miejscu pisemnych objaśnień sprawia, że informacje z tachografu stają się łatwo dostępne i natychmiastowo zrozumiałe. W ten sposób symbole tachografu cyfrowego nie tylko w znacznej mierze ułatwiają kierowcom przestrzeganie przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, ale także pomagają planistom zarządzającym flotą w bardziej efektywnej i dokładnej analizie danych dotyczących kierowców. Ponadto, to niewerbalne podejście ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia wydruku z tachografu cyfrowego przez kierowców, osoby zarządzające flotą, a także różne organy w całej Europie, niezależnie od barier językowych.

Aby bezproblemowo osiągnąć opisaną powyżej łatwość obsługi i analizy danych, symbole na wydruku z tachografu cyfrowego muszą być uporządkowane według pewnego systemu i łatwo rozpoznawalne. Spójrzmy na znaczenie poszczególnych symboli:

Podstawowe symbole tachografu cyfrowego 

Aktywności

Te cztery symbole zostały zawarte w przepisach UE^[2] i muszą być stosowane przez wszystkich producentów tachografów.

 Odpoczynek: Znany również jako symbol przerwy. Odnosi się on zarówno do przerw w czasie pracy, jak i do regulowanych dziennych lub tygodniowych okresów odpoczynku.

 Czas dyspozycyjności: Czas, w którym kierowca na daną chwilę nie pracuje, ale jest ogólnie dostępny, w celu wznowienia pracy.

 Czas jazdy: Ten sam symbol używany jest do identyfikacji kierowcy. Oznacza on, że w danej chwili kierowca prowadzi pojazd w ramach wykonywanej pracy.

 Inny czas pracy: Obejmuje wszystkie pozostałe formy pracy kierowcy, które nie wymagają prowadzenia pojazdu, takie jak załadunek lub rozładunek towarów.

Osoby

Poniższe symbole tachografu odnoszą się do wszystkich potencjalnych użytkowników tachografu i odpowiadają typom kart do tachografów.

 Firma / przedsiębiorstwo

 Kontroler

 Kierowca

Serwis / stacja kontrolna

 Producent

Urządzenie

Symbole te odnoszą się do samego urządzenia tachografu cyfrowego.

 Czytnik 1

 Czytnik 2

 Godzina

 Wyświetlacz

 Zapis do pamięci zewnętrznej: Wskazuje bieżący proces pobierania danych.

 Napięcie zasilania

 Wydruk

 Przetwornik

 Rozmiar ogumienia

 Pojazd lub jednostka transportowa

Kwalifikatory czasowe

 Dzienny

 Tygodniowy

 Dwutygodniowy

 Od lub do: Oznacza początek lub koniec okresu aktywności.

 Początek zmiany (początek dnia pracy)

 Koniec zmiany (koniec dnia pracy)

Inne oznaczenia na tachografie

 Zdarzenie: Incydent lub niewłaściwe użycie.

 Zakłócenie: Wystąpił błąd w funkcjonowaniu urządzenia tachografu cyfrowego.

 Lokalizacja: Odnosi się do miejsca, w którym rozpoczyna się lub kończy dzień pracy. Jeżeli ten symbol tachografu pojawia się obok godziny, oznacza to, że zamiast czasu CET (UTC) wyświetlany jest czas lokalny.

 Ręczny wpis o aktywności kierowcy

 Zabezpieczenie

 Prędkość

 Bilans: Podsumowanie godzin aktywności.

Specyficzne warunki

 Urządzenie rejestrujące nie jest wymagane: Symbol używany do jazdy w miejscach, gdzie nie obowiązują przepisy dotyczące tachografów.

 Most, transport promem lub koleją: Postój pojazdu podczas podróżowania za pomocą któregokolwiek z wymienionych środków transportu.

Oznaczenia tachografu + telematyka = bezproblemowe zarządzanie flotą 

Aby ułatwić zarządzanie flotą, można również zintegrować tachograf cyfrowy z lokalizatorem GPS. Oprócz wydruków i symboli z tachografów może to pomóc menedżerom uzyskać szerszy, a jednocześnie szczegółowy wgląd w swoje floty, dane kierowców i ich harmonogramy, a tym samym lepiej zarządzać przestrzeganiem czasu jazdy.

Ponadto, dane te można doskonale wykorzystać do optymalizacji procesów, takich jak poprawa planowania, podejmowanie decyzji i zwiększenie wydajności. Rozwiązania pakietowe umożliwiają również firmom gromadzenie i przechowywanie w jednym miejscu wszystkich danych związanych z ich pojazdami i zachowaniem kierowców, co znacznie upraszcza proces wyszukiwania i uzyskiwania dostępu do danych historycznych. Jest to korzystne zarówno z punktu widzenia biznesu, jak i zgodności z przepisami.

^[1] https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2011/PL/1-2011-451-PL-F1-1.Pdf

^[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014R0165&from=EN%20article%2034,%20number%205b%20i-iv